Je moet niet bang zijn om beslissingen te nemen

Laura werkte in de zakelijke dienstverlening, maar kreeg steeds meer behoefte aan een baan met maatschappelijke impact. Ze maakte de overstap naar het OM en werd in twee jaar opgeleid tot officier van justitie. Een baan die veel voldoening én spanning brengt. “Ik probeer recht te doen aan iedereen.”

“En nu?” Met die vraag begon de zoektocht van Laura naar een nieuwe uitdaging. Ze was jurist bij een bank en had vanuit juridisch perspectief een groot project begeleid. Ze was na dit project toe aan iets nieuws. “Iets waarbij ik meer zou kunnen bijdragen aan de maatschappij. Ik heb ruim de tijd genomen om me te oriënteren op die stap.”

Uitdagend en dynamisch

Ze sprak veel mensen met een juridische achtergrond, waaronder rechters en officieren van justitie, en ze woonde zittingen bij. “Ik kende het OM niet heel goed, maar wat ik zag en hoorde van de officieren van justitie, sprak me erg aan. Het klonk uitdagend om sturing te geven aan een opsporingsonderzoek en dynamisch om continu te schakelen met de politie en alle ketenpartners, over de heftigste zaken.”

Tot Laura’s blijdschap bleek ze ook met haar zakelijke achtergrond in aanmerking te komen voor een baan als Officier in Opleiding (OIO). Ze solliciteerde en werd aangenomen bij het Functioneel Parket, waar fraude- en milieuzaken worden behandeld. Daarvoor moest ze twee jaar lang een opleiding volgen en werkervaring opdoen bij verschillende afdelingen van het OM. 

Na drie maanden op zitting

“Ik begon met drie maanden introductie”, vertelt ze. “In die maanden doe je nog geen zittingen, maar leer je de organisatie kennen, volg je cursussen en oefen je het vak van officier, in rollenspellen. Je ontwikkelt vaardigheden, maar vergaart ook de kennis om echt op zitting te staan. Na drie maanden doe je een soort examen, dat is de zittingsvaardigheidstoets. Haal je dat, dan sta je de week erna al op zitting en doe je je werk als officier. Je moet niet bang zijn om beslissingen te nemen, want dat doe je al zodra je introductietijd erop zit. Natuurlijk kijkt er tijdens je opleiding iemand mee en word je continu goed begeleid en beoordeeld, maar uiteindelijk neem jij de beslissing.” 

Laura zette haar eerste stappen als OIO bij interventies, waar ze te maken kreeg met veel voorkomende vergrijpen, zoals winkeldiefstal, vernieling en mishandeling. “Dat paste het beste bij mijn ervaring en vooropleiding.” Na zeven maanden daar, werd de rechterlijke macht haar leer-werkomgeving. “Ik was drie maanden rechter-plaatsvervanger en leerde zo meer over het beoordelingskader van de rechter”, vertelt ze. Vervolgens ging ze naar onderzoeken. “Daar krijg je te maken met grotere zaken, waarbij het gaat om complexere zaken of zaken waarbij je verwacht meer dan een jaar gevangenisstraf  te eisen. Een hele dynamische omgeving, waarin je veel samenwerkt met de recherche, maar ook met reclassering, psychiaters en forensisch artsen bijvoorbeeld.”

Live aan de lijn bij een achtervolging

Het dynamische beeld dat Laura kreeg van het OM toen ze zich oriënteerde op haar baan, klopte helemaal met wat ze voorgeschoteld kreeg tijdens haar opleiding. “Ik heb meegemaakt dat ik met de recherche belde terwijl zij de verdachte van een gewapende overval achtervolgden. Ik gaf toestemming om de verdachte te blijven volgen.”

Omgaan met druk

Je krijgt als OIO veel verantwoordelijkheid op je schouders, vindt Laura, maar dat geeft ook vrijheid. “Voor mij voelde die vrijheid heel fijn. Je moet je het werk echt eigen maken, en dat kan alleen door het te doen.” Dat is soms spannend, zeker in het begin. “Bij onderzoeken werk je bijvoorbeeld aan zaken waarvoor verdachten regelmatig in voorarrest zitten voordat de inhoudelijke behandeling van de zaak plaatsvindt. De wet schrijft voor dat je verdachten niet zomaar van hun vrijheid kunt beroven, een verdachte is immers onschuldig tot een mogelijke veroordeling. Je moet er scherp op zijn dat het dossier goed op orde is en dat je een zaak goed opbouwt. Dit brengt druk met zich mee. Tijdens de opleiding leer je daarmee omgaan. Er zijn cursussen over ‘omgaan met druk’, en cursussen over de moraliteit van het werk. Zelf lukt het me meestal wel om de druk en spanning van me af te zetten door leuke dingen te doen. Als ik er last van heb, praat ik erover met een collega.”

Bij Laura zat de druk tijdens de opleiding vooral in het accepteren dat je ervaring moet opdoen om goed hoofd- van bijzaken te kunnen scheiden. “Ik vond eigenlijk alles even belangrijk en was kritisch op mijn werkzaamheden. Daar ben ik wel beter in geworden, omdat ik heb ervaren dat je niet op alles controle hebt.”

Witteboorden en dikke dossiers

Inmiddels is Laura klaar met de opleiding en werkt ze als officier van justitie bij het Functioneel Parket, de baan waarop ze solliciteerde. “Ik houd mij bezig met verschillende zaken zoals belastingfraude en financieel-economische criminaliteit”, zegt ze. “Je kunt hierbij denken aan witteboordencriminaliteit, maar bijvoorbeeld ook zaken met ernstige bedrijfsongevallen waarbij onderzocht moet worden welke verantwoordelijkheid waar ligt. Het zijn vaak zaken die langer lopen en waarvan de dossiers duizenden pagina’s tellen.”


Laura voelt zich op haar plek in die rol. “Het OM biedt ook heel veel ruimte om te doen wat bij je past. Er wordt geluisterd naar je interesses en daar wordt ook op ingespeeld. Ik wil het liefst alles doen wat op mijn pad komt: van fiscale zaken, mensenhandelzaken, arbo-zaken, corruptie tot faillissementsfraude.” 

Groot rechtvaardigheidsgevoel

Het is een drukke baan, maar daar ook een baan die de voldoening geeft waar ze naar zocht. “Als officier kijk je naar wat recht doet aan de zaak, naar de maatschappij, de slachtoffers, maar ook naar de persoonlijke omstandigheden van de verdachte. Iedere zaak is anders en dat je daar een oordeel over mag vormen, dat vind ik heel uitdagend. Bij het OM merk ik dat men een groot rechtvaardigheidsgevoel heeft, en heel gedreven is.”

Voor wie ook een overstap overweegt, heeft ze een tip: “Neem vooral contact op met het OM. Onze collega’s koppelen je graag aan mensen die je alles over het werk kunnen vertellen. En als je geen zittingservaring hebt, ga naar zittingen. Zo krijg je een goed beeld van een onderdeel van ons werk.”

Meer over de opleiding tot officier van justitie

Je kunt nu solliciteren voor de opleiding tot officier van justitie tot en met 6 april 2025. Bekijk de vacature

Wil je meer weten?

Heeft het verhaal van Laura jou nieuwsgierig gemaakt naar de functie van officier van justitie? Je kunt t/m 6 april solliciteren voor de opleiding en in oktober al starten.

Lees meer over deze uitdagende rol